Pse Zvicra nuk mund të mbështetet te punëtorët e huaj për të plotësuar mungesat e saj të fuqisë punëtore

Zvicra prej kohësh është e varur nga punëtorët nga vendet evropiane për të plotësuar vendet e lira të punës në tregun e saj të punës. Por kjo mund të ndryshojë brenda disa viteve të ardhshme.

Për më shumë se dy dekada, Zvicra është mbështetur tek njerëzit nga Bashkimi Evropian dhe vendet e Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë (EFTA) për të mbuluar nevojën e saj për punëtorë të kualifikuar.

Aktualisht, në Zvicër janë të punësuar rreth 1.7 milionë punëtorë nga shtetet e BE/EFTA (Norvegji, Islandë, Lihtenshtajni dhe Zvicër).

“Gjatë 20 viteve të fundit, imigrimi nga BE-ja ka qenë thelbësor për të përmbushur kërkesën për fuqi punëtore,” sipas të Sekretariatit Shtetëror për Çështjet Ekonomike (SECO).

Edhe në të ardhmen, “rritja e mëtejshme e popullsisë në moshë pune do të vazhdojë të varet nga emigracioni, madje edhe më shumë se aktualisht”. tha SECO. “Numri i njerëzve që largohen nga tregu i punës për të dalë në pension priret të jetë më i lartë se numri i punëtorëve që vijnë”, – një fenomen që do të zgjerojë më tej deficitin në tregun zviceran të punës dhe ku punonjësit e BE-së do të jenë veçanërisht të nevojshëm.

Megjithatë, nuk duket e mundshme që vendi të mund të vazhdojë të mbështetet në fuqinë punëtore të huaj pafundësisht.

Pse është kjo?

Parashikimet demografike për Zvicrën tregojnë se, deri në vitin 2029, do të ketë një mungesë prej 28,400 njerëzve në tregun e punës – një numër i konsiderueshëm në një vend të vogël si Zvicra.

Në vitet e kaluara, punëtorët nga vendet e BE/EFTA ishin punësuar për të mbushur këtë boshllëk.

Megjithatë, hendeku demografik – domethënë mungesat e krijuara nga punëtorët në pension – është edhe më i madh në shumicën e vendeve evropiane, sipas ekonomistit Manuel Buchmann.  

“Vetë vendet e BE-së kanë nevojë për këtë fuqi punëtore të aftë dhe janë të gatshëm të bëjnë shumë për të siguruar që shtetasit e tyre të mos largohen nga vendi,” tha ai.  

“Kjo është arsyeja pse do të bëhet gjithnjë e më e vështirë për të sjellë njerëz nga Bashkimi Evropian në Zvicër,” shtoi ai. “Kjo në mënyrë të pashmangshme do të ndikojë në ekonominë e Zvicrës, e cila ndoshta do të tkurret për shkak të mungesës së punëtorëve.”

Si do ta kompensojë Zvicra këtë humbje të fuqisë punëtore të huaj?

Një nga zgjidhjet që sugjeron Buchmann është inkurajimi i punonjësve që të punojnë më gjatë – domethënë, përtej moshës së tyre të pensionit statutor prej 65 vjeç për burrat dhe 64 vjeç për gratë (mosha e daljes në pension për këta të fundit do të rritet gradualisht në 65 duke filluar nga viti 2025).

Një sugjerim tjetër është që të rekrutohen më shumë fuqi punëtore nga jashtë BE-së/EFTA.

Megjithatë, kjo mund të mos jetë e realizueshme.

Kjo për shkak se ministrja e drejtësisë së Zvicrës, Elisabeth Baume-Schneider i ka kërkuar Këshillit Federal të reduktojë kuotat e lejeve që qeveria vë në dispozicion për njerëzit nga vendet e treta çdo vit.

Në 2022 dhe 2023, qeveria lëshoi ​​12,000 leje për njerëz jashtë BE-së / EFTA, por Baume-Schneider po bën thirrje që kjo kuotë të ulet në 9,600 leje në 2024.

Këshilli Federal do të vendosë në javët e ardhshme nëse dëshiron të veprojë sipas propozimit të Baume-Schneider dhe të shtrëngojë vidhat për imigracionin në vendin e tretë dhe nëse po, kur.