OKB: Viti 2024 do jetë më i nxehtë se 2023

Viti 2024 mund të thyej rekordin e nxehtësisë të vendosur vitin e kaluar, paralajmëroi Organizata e Kombeve të Bashkuara të premten, duke bërë thirrje për një reduktim drastik të emetimeve të gazeve serrë për të luftuar ndryshimet klimatike.

E nxitur nga fenomeni i motit El Nino, prirja e ngrohjes – e cila pa çdo muaj midis qershorit dhe dhjetorit 2023, thyente rekordin e nxehtësisë – pritet të vazhdojë këtë vit, shpjegon Organizata Botërore Meteorologjike (WMO).

Shkencëtarët në Administratën Kombëtare të Oqeanit dhe Atmosferës (NOAA) madje bënë një llogaritje probabiliteti: ka një në tre shanse që viti 2024 të jetë më i ngrohtë se 2023 dhe një shans 99% që viti 2024 të renditet ndër pesë vitet më të nxehta ndonjëherë.

Raporti vjetor i WMO mbi temperaturat globale – i cili përpilon disa baza të dhënash të njohura – konfirmon se viti 2023 ishte “nga larg” viti më i nxehtë i regjistruar.

Temperatura mesatare vjetore globale në vitin 2023 ishte 1,45°C mbi nivelet para-industriale (1850-1900).

Kjo është pak më pak se 1.48°C e llogaritur nga Observatori Evropian i Kopernikut në raportin e tij vjetor të publikuar të martën.

Sipas NOAA, temperatura e sipërfaqes globale në vitin 2023 ishte 1.18°C më e lartë se mesatarja e shekullit të 20-të. Ishte gjithashtu më i ngrohtë me një diferencë rekord prej 0,15°C se viti 2016, i cili ishte në shkallën e lartë të podiumit deri atëherë.

Arktiku, Amerika Veriore Veriore, Azia Qendrore, Atlantiku Verior dhe Paqësori tropikal lindor ishin veçanërisht më të ngrohta, sipas raportit të NOAA.

Për Celeste Saulon, ndryshimi i klimës është “sfida më e madhe me të cilën përballet njerëzimi”.

Një raport i WMO i lëshuar në nëntor zbuloi se përqendrimet e tre gazeve kryesore që bllokojnë nxehtësinë në atmosferë – dioksidi i karbonit, metani dhe oksidi i azotit – vazhduan të rriteshin në vitin 2023 pas niveleve rekord të vitit 2022.

“Ndryshimet klimatike po intensifikohen – dhe kjo është pa mëdyshje për shkak të aktiviteteve njerëzore,” tha Celeste Saulo, duke theksuar urgjencën e situatës: “Ne nuk mund të lejojmë të presim më gjatë. Tashmë po veprojmë, por duhet të bëjmë më shumë dhe duhet ta bëjmë shpejt.”

Sipas WMO, temperatura mesatare gjatë dhjetë viteve, nga 2014 në 2023, ishte 1.20°C më e lartë se mesatarja para-industriale.

Edhe nëse temperatura mesatare e sipërfaqes së Tokës kalon 1.5°C në vitin 2024, kjo nuk do të thotë se bota ka dështuar të përmbushë objektivin e Marrëveshjes së Parisit për të kufizuar ngrohjen globale nën këtë prag.

Kjo do të ndodhte vetëm pas disa vitesh të njëpasnjëshme mbi këtë nivel bazë.