Arsyet pse të huajt mund të urdhërohen të largohen nga Zvicra

Të thuash lamtumirë vendit që të ka dhënë strehim është një përvojë traumatike për çdo të huaj. Në Zvicër, mijëra njerëz përballen me këtë realitet çdo vit. Sipas shifrave zyrtare, në vitin 2023, rreth 2250 të huaj u urdhëruan të largohen nga vendi, me shumicën e tyre duke zbatuar vendimin brenda gjashtë muajve të parë të vitit 2024.

Cilat janë arsyet e dëbimit?

Ligji zviceran përcakton qartë se cilat vepra penale mund të çojnë në dëbim. Kryesisht, krimet e rënda si vrasja, përdhunimi, trafikimi i drogës dhe i njerëzve, si dhe terrorizmi dhe veprimet që nxisin urrejtjen janë arsye të mjaftueshme për të humbur lejen e qëndrimit. Madje edhe abuzimi me sistemin e sigurimeve shoqërore mund të jetë një shkak për dëbim.

Kush janë më së shumti të prekur?

Shumica e të dëbuarve janë burra të moshës 18-54 vjeç. Sa i përket kombësisë, shtetasit e BE-së dhe EFTA-s, kryesisht nga Rumania, Franca dhe Italia, si dhe ata nga Shqipëria, Algjeria dhe Maroku janë më të prekur.

Si ndodh procesi i dëbimit?

Pas vendimit të gjykatës, të huaji ka të drejtë të apelojë. Nëse apeli refuzohet, personi duhet të largohet nga vendi brenda një afati të caktuar. Në rast mosbindjeje, policia e shoqëron në vendin e origjinës.

Çfarë ndodh me shtetasit zviceranë me origjinë të huaj?

Për shtetasit zviceranë me origjinë të huaj, rregullat janë më të ndryshme. Ata mund të dëbohen vetëm në raste ekstreme, siç janë krimet e luftës, terrorizmi ose tradhtia. Në këto raste, shtetësia zvicerane mund t’u hiqet.

Pse disa kantone dëbojnë më shumë se të tjerat?

Numri i dëbimeve varion në mënyrë të konsiderueshme nga një kanton në tjetrin. Gjeneva, për shembull, ka një shkallë dëbimi shumë më të lartë se kantone të tjera. Kjo ndryshim shpjegohet me interpretime të ndryshme të ligjit nga ana e gjyqtarëve dhe me politika të ndryshme të migrimit në nivel kantonal.

Çfarë pasojash ka dëbimi?

Pas dëbimit, personi zakonisht ndalohet të hyjë në Zvicër për një periudhë prej 5 deri në 15 vjet. Kjo mund të ketë pasoja të rënda për familjet dhe rrjetet sociale të personit të dëbuar.

Çfarë mund të bëhet për të parandaluar dëbimet?

Për të parandaluar dëbimet, është e rëndësishme të integrohen sa më mirë të huajt në shoqëri dhe të ofrohen programe të rehabilitimit për të dënuarit. Gjithashtu, është e nevojshme të rishikohet ligji për të siguruar që dëbimi të jetë një masë e fundit dhe të zbatohet në mënyrë të drejtë dhe humane.

Përfundim

Dëbimi është një proces kompleks me pasoja të rënda për individët dhe familjet e tyre. Është një çështje që kërkon një debat të thellë dhe një qasje më humane.