Slloveni, së shpejti ndalohet mbajtja ndezur e dritave gjatë natës, gjobat nga 1200 deri në 40,000 euro

Rregullorja e re parashikon ndryshime të rëndësishme për ndriçimin e objekteve, duke përfshirë ndërtesat e banimit, rrugët dhe hapësirat publike. Një nga risitë më të mëdha është rregullimi i ndriçimit të objekteve të banimit, i cili deri tani nuk ka pasur kufizime të ngjashme.

Sipas rregullores së re, do të jetë e detyrueshme që ndriçimi i objekteve të banimit të fiket në orët e vona të natës. Kjo masë është menduar për të reduktuar efektet negative të ndriçimit të tepërt që ndikon në natyrën dhe jetën e përditshme të njerëzve. Rregullorja thekson se drita gjatë natës ka një ndikim të dëmshëm në bioritmin e njeriut dhe kafshëve, duke shkaktuar shqetësime në gjumë, ushqyerje dhe riprodhim. Për këtë arsye, është e nevojshme të kufizohet ndriçimi i tepërt në orët e natës.

Përjashtim nga ky rregullim janë dritat që ndizet me sensorë, të cilat do të lejohen vetëm kur janë realisht të nevojshme. Kjo përfshin ndriçimin e fasadave të objekteve të banimit, i cili tashmë do të jetë i ndaluar.

Rregullorja gjithashtu vendos kufizime të reja për ndriçimin e objekteve reklamuese, të cilat janë konsideruar si një burim i mundshëm i ndotjes së dritës dhe rreziku për sigurinë e trafikut. Ndërtesat që përdoren për reklama duhet të fiket në orën 22:00 ose në orën 12:00 në qendrat e qytetit, dhe ndriçimi i fasadës nuk duhet të jetë i pranishëm gjatë natës. Përjashtim do të bëjnë objektet që janë të hapura për publikun gjatë natës, si pikat e karburantit përgjatë autostradave.

Një tjetër ndryshim i rëndësishëm është rregullimi i ndriçimit në parkingje dhe hapësira të tjera që përdoren jashtë orarit të punës. Ndriçimi në parkingje do të fiket pas orarit të punës, dhe do të lejohet vetëm kur është i nevojshëm përmes sensorëve.

Për sa i përket zonave të mbrojtura të natyrës, përdorimi i llambave me temperaturë ngjyrash më të ulët do të jetë i detyrueshëm për të minimizuar ndikimin e ndriçimit në mjedis. Në këto zona, do të lejohet përdorimi vetëm i llambave me dritë të bardhë jashtëzakonisht të ngrohtë.

Në kuadër të kësaj rregulloreje, të gjitha komunat duhet të raportojnë energjinë e përdorur për ndriçimin e rrugëve dhe hapësirave publike, si dhe të krijojnë një plan të ndriçimit që duhet të dorëzohet çdo pesë vjet. Ky plan do të përfshijë matje të ndriçimit të ri ose të rinovuar, dhe do të jetë i detyrueshëm për të gjithë operatorët kryesorë të ndriçimit.

Nëse rregullorja nuk respektohet, inspektorati i mjedisit do të marrë masa të rrepta. Shkelësit mund të përballen me gjoba të konsiderueshme, që variojnë nga 4000 deri në 40000 euro për operatorët e ndriçimit, dhe deri në 1200 euro për individët që përdorin llamba që shkëlqejnë mbi horizontale. Përshtatja me kërkesat e reja duhet të përfundojë deri në fund të vitit 2026 për ndriçimin ekzistues dhe deri në vitin 2045 për ndriçimin e ri.

Rregullorja ka përjashtime për disa situata të veçanta, si ndriçimi për ngjarje publike të paralajmëruara, festa fetare, dhe aktivitete kulturore. Gjithashtu, për ndriçimin e ndërtesave për aktivitetet e reklamës do të aplikohet një kufizim i rreptë për të mbrojtur mjedisin dhe sigurinë publike.

Ky hap i Ministrisë është pjesë e përpjekjeve për të reduktuar ndotjen e dritës dhe për të mbrojtur natyrën, shëndetin e njeriut dhe biodiversitetin.