SHBA godet Iranin: Tri objektet bërthamore në shënjestër – Trump: “Sulm i suksesshëm” – Irani kërcënon me hakmarrje

Në orët e para të mëngjesit të 22 qershorit, avionët bombardues amerikanë goditën tri nga objektet më të rëndësishme bërthamore të Iranit: Fordow, Natanz dhe Isfahan.

Presidenti amerikan, Donald Trump, e ka përshkruar këtë ofensivë si “të suksesshme”, duke shtuar se “është koha për paqe, jo për bomba”. Por duket se paqja është më e largët se kurrë.

Operacioni i befasishëm: Si u godit Irani

Sipas burimeve ndërkombëtare, ofensiva nisi me përdorimin e bombarduesve të avancuar B-2 Spirit, të cilët hodhën bomba bunker-buster të tipit GBU-57, të dizajnuara për të depërtuar strukturat nëntokësore. Në të njëjtën kohë, raketat Tomahawk, të lëshuara nga nëndetëse amerikane në Gjirin Persik, shënjestruan objektivin në Natanz – një nga qendrat më të rëndësishme për pasurimin e uraniumit.

Tri objektet kyçe që u goditën:

• Fordow: I ndërtuar në thellësi të tokës, i projektuar për t’i mbijetuar sulmeve ajrore.
• Natanz: Një nga bazat kryesore të programit bërthamor iranian, më parë objektiv edhe i sulmeve izraelite.
• Isfahan: Me rëndësi strategjike për prodhimin e karburantit bërthamor dhe aktivitete të tjera teknologjike.

Reagimi i menjëhershëm nga Teherani: “Do të hakmerremi”

Irani e ka cilësuar këtë sulm si “akt lufte” dhe ka paralajmëruar hakmarrje të shpejtë. Këshilli i Sigurisë Kombëtare i Iranit është mbledhur në një seancë urgjente, ndërsa ushtria iraniane është vënë në gjendje gatishmërie të lartë. Zyrtarët iranianë kanë theksuar se përgjigjja do të jetë e ashpër dhe e pashmangshme.

SHBA përballë kritikave të brendshme

Edhe brenda SHBA-së, kjo lëvizje ka ngjallur reagime të forta. Ligjvënës nga të dyja krahët politikë kanë kritikuar Presidentin Trump për mungesë konsultimi me Kongresin dhe për rrezikun e një përshkallëzimi që mund të dalë jashtë kontrollit.

Frika për përshkallëzim të madh në rajon

Ekspertët paralajmërojnë se ky sulm mund të ndezë një konflikt më të gjerë në Lindjen e Mesme. Izraeli, i cili gjithashtu është përfshirë në operacione kundër Iranit, shihet si pjesë e një koordinimi të heshtur me SHBA-në. Nga ana tjetër, Kombet e Bashkuara dhe vendet kryesore europiane kanë kërkuar menjëherë ndaljen e sulmeve dhe rifillimin e dialogut diplomatik.

Rreziku për luftë të madhe – Reagimi i tregjeve globale

Në orët e para pas sulmit, tregjet financiare kanë reaguar menjëherë. Çmimi i naftës është rritur ndjeshëm, ndërsa bursat ndërkombëtare kanë shënuar rënie. Frika për një luftë të gjatë është gjithnjë e më reale, sidomos në një moment kur SHBA po përballet edhe me tensione të rritura me Kinën dhe Rusinë.

Çfarë pritet në orët në vijim?

Irani mund të reagojë në mënyrë të drejtpërdrejtë me sulme raketore ndaj bazave amerikane në rajon ose përmes grupeve aleate si Hezbollah. Ndërkohë, disa vende perëndimore, përfshirë Australinë dhe Kanadanë, kanë nisur evakuimin e shtetasve të tyre nga Irani dhe vendet përreth.