20.11.2023
Lajme
Sot në Kosovë do të vijë Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg.
Presidentja Vjosa Osmani do ta presë në takim të parin e NATO-s, e njashtu edhe kryeministri Albin Kurti.
Osmani dhe Stoltenberg pas takimit parashihet që do të mbajnë konferencë për media.
Sigurimi Internacional
Ofertë speciale
Ekspertë të pavarur të Këshillit të Evropës thonë se legjislacioni i Kosovës u përshtatet standardeve të Këshillit të Evropës për sundimin e ligjit, por ata kërkojnë nga Kosova themelimin e asociacionit të komunave me shumicë serbe, zbatimin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese për pronat e Manastirit të Deçanit, respektimin e pavarësisë së gjyqësorit dhe mosdërgimin e njësive speciale të policisë për të kryer detyra të zakonshme në pjesën veriore të Kosovës.
Në një raport vlerësues, që vjen gjashtë muaj pasi Komiteti Ministror i Këshillit të Evropës miratoi kërkesën për anëtarësimin e Kosovës në këtë mekanizëm, ekspertët kërkuan nga autoritetet e Kosovës “të braktisin kundërshtimin e tyre për themelimin e asociacionit të komunave me shumicë serbe” dhe të fillojnë negociatat për formimin e tij.
Kryeministri i Kosovës Albin Kurti së fundi ka deklaruar se është i gatshëm të nënshkruajë projekt-statutin për krijimin e asociacionin, të ofruar nga të dërguarit perëndimorë më 21 tetor, si pjesë e marrëveshjes që u është ofruar Serbisë dhe Kosovës për të normalizuar marrëdhëniet ndërmjet tyre. Marrëveshja parashikon njohje të dokumenteve, simboleve dhe respektim reciprok to sovranitetit dhe tërësisë tokësore. Marrëveshja gjithashtu kërkon nga palët të mos pengojnë njëra tjetrën në proceset integruese, por nuk përfshin detyrimin për njohje të ndërsjellë.
Raporti i ekspertëve, i bërë publik të hënën, është pjesë e analizave që do të vlerësohen nga Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës para se kërkesa e Kosovës për anëtarësim të hidhet në votim. Për t’u anëtarësuar Kosovës i duhet mbështetja e dy të tretave të 46 vendeve anëtare të Këshillit të Evropës.
Kosova aplikoi për anëtarësim në Këshillin e Evropës në prill të vitit 2022. Anëtarësimi i saj në këtë mekanizëm është përshfirë si pjesë e marrëveshjes së Brukselit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, të arritur në shkurt dhe asaj në Ohër, në mars të kërij viti me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.
Raporti identifikon tre sfida kryesore në sistemin e drejtësisë, në veçanti rreth funksionimit të gjykatave lokale, veçanërisht në pjesën veriore të Kosovës për shkak të tensioneve të shtuara, mosrespektimit të pavarësisë së gjyqësorit dhe “prirjes shqetësuese për të përdorur në mënyrë të tepruar forcat speciale policore në pjesën veriore të Kosovës.” Ekspertët kërkojnë nga qeveria e Kosovës të “respektojë plotësisht pavarësinë e sistemit të drejtësisë” dhe “të kufizojë kritikat e pamerituara që po minojnë besimin” në të.
Në gjetjet e raportit, ekspertët, të cilat janë angazhuar nga asambleja e Këshillit të Evropës për të vlerësuar përputhshmërinë e kuadrit ligjor të Kosovës me standardet e Këshillit të Evropës, kërkojnë nga autoritetet të zbatojnë “pa vonesë vendimin e Gjykatës Kushtetuese në rastin e Manastrit të Deçanit”, duke iu referuar vendimit të vitit 2016 të kësaj gjykate që i njeh manastirit ortodoks serb pronësinë e një sipërfaqe prej 24 hektarësh tokë përreth tij. Qeveritë e ndryshme të Kosovës nuk e kanë zbatuar këtë vendim dhe ai është shndërruar në një kritikë të vazhdueshme të bashkësisë ndërkombëtare ndaj Kosovës.
Këshilli i Evropës është një organizatë ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, demokracinë dhe sundimin e ligjit në Evropë, e themeluar në vitin 1949. Vitin e kaluar, pas sulmit rus ndaj Ukrainës, ky mekanizëm ka përjashtuar Rusinë nga radhët e veta.
Raporti i ekspertëve thekson nevojën për të vazhduar luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, kryerjen e reformave në sistemin e drejtësisë, si dhe përmirësimin e gjendjes së të drejtave të njeriut për komunitetet pakicë në Kosovë, përfshirë shkollimin primar dhe sekondar për komunitetin rom, ashkali, egjiptian dhe fëmijët me aftësi të kufizuara, si dhe përdorimin e gjuhëve amtare.
Javën e kaluar Këshilli i Evropës kritikoi rajonin që nuk ka arritur të nxjerrë para drejtësisë personat përgjegjës për krimet e luftës, duke vlerësuar se pajtimi mes shteteve të reja, që dolën nga shkatërrimi i Jugosllavisë, ende nuk është arritur.
Në raportit e ekspertëve për Kosovën, ata kërkojnë nga autoritetet të miratojnë strategji për të nxitur dialogun ndëretnik dhe ndërtimin e besimit.
Kosova e paraqiti kërkesën për anëtarësim në maj të vitit 2022, pak kohë pas përjashtimit të Rusisë nga kjo organizatë për shkak të agresionit të saj ndaj Ukrainës.
Marrëveshja me Mbretërinë e Danimarkës për lëshimin me qira të qelive të burgut të Gjilanit për ekzekutimin e dënimeve, ka hapur rrugën që edhe shtete të tjera t’i drejtohen Kosovës me të njëjtën kërkesë. Këtë e ka zbuluar vetë Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, në seancën e së enjtes, ku në rend dite ishte ratifikimi i marrëveshjes me Danimarkën. Por, cilat janë shtetet që kanë provuar të lidhin marrëveshje të njëjtë me Kosovën dhe pse u lidh në radhë të parë marrëveshja me autoritetet daneze?
Pas Danimarkës, interesim për t’i marrë qelitë e burgjeve të Kosovës me qira, kanë shprehur edhe shtete tjera të Bashkimit Evropian.
Në seancën e së enjtes, kur në rend dite ishte ratifikimi i marrëveshjes për shfrytëzimin e institucionit korrektues në Gjilan me qëllim të ekzekutimit të dënimeve daneze, Ministrja e Drejtësisë Albulena Haxhiu zbuloi se ka pasur kërkesa të tilla edhe nga shtete të tjera, por se janë refuzuar.
“Sa i përket asaj se a do të ndalet Kosova me këtë marrëveshje, mua më duhet të bëhem e sinqertë. Pas kësaj marrëveshje, ka pasur edhe vende të tjera që kanë kërkuar të bëjmë marrëveshje të njëjta, mirëpo ne nuk kemi pranuar. Ky është qëndrimi i Kosovës tani për tani, sepse konsiderojmë që e kemi këtë”, deklaroi Haxhiu.
Gazeta Express ka pyetur Ministrinë e Drejtësisë se për cilat shtete foli Haxhiu, por as ata s’kanë pranuar t’i ndajnë këto informacione. Mos zbulimin e tyre e kanë arsyetuar me bashkëpunimin që e kanë me këto shtete.
“Lidhur më këtë, ju njoftojmë se ashtu siç ka deklaruar Ministrja e Drejtësisë znj. Albulena Haxhiu, ka edhe shtetet të tjera të cilat kanë shprehur interesimin për marrëveshje të natyrës së njëjtë, siç është Marrëveshja me Danimarkën. Marrë parasysh bashkëpunimin që kemi me këto shtete, për hirë të korrektësisë, nuk mund të përmendin emrat e tyre në këtë fazë përveç se të themi që janë anëtare të BE-së”, thuhet në përgjigjet e MD’së për Gazetën Express.
Pse u lidh marrëveshja me Danimarkën?
Kosova dhe Danimarka kanë nënshkruar letër-pëlqimin për dërgimin e 300 të burgosurve nga Danimarka në Kosovë në dhjetor të vitit 2020. Dokumenti është shndërruar në Traktat në prill të vitit 2022.
Ky Traktat parasheh që Danimarka të marrë në shfrytëzim qeli të vetme dhe të përbashkëta në burgun e Gjilanit, derisa Kosova përfiton në këmbim mbi 200 milionë euro.
Traktati ka një kohëzgjatje prej dhjetë vjetësh dhe sipas tij Danimarka nuk do të dërgojë të burgosur të dënuar për vepra terroriste, të burgosur të dënuar për krime të luftës dhe të burgosur të diagnostikuar me çrregullime të rënda mendore, të cilët kanë nevojë për kujdes mjekësor jashtë burgut.
Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, e ka arsyetuar lidhjen e kësaj marrëveshje me marrëdhëniet që ka Kosova me Danimarkën dhe mbështetjen që ky shtet i ka dhënë vendit në procese të ndryshme.
“…që të mos i prishim marrëdhëniet me Mbretërinë e Danimarkës për shkak të mbështetjes që Mbretëria e Danimarkës na ka dhënë në procese të ndryshme, përfshirë këtu edhe Këshillin e Evropës, ku ne pretendojmë që të anëtarësohemi. Kemi konsideruar që është e rëndësishme që ta vazhdojmë, mos ta ndërpresim këtë dakordim që e kishte bërë Qeveria paraprake”, tha Ministrja.
Për këtë Traktat, deputetët nga radhët e Lidhjes Demokratike të Kosovës kanë ngritur shqetësime në seancën e së enjtes dhe për këtë arsye votimi është shtyrë.
Shefi i Grupit Parlamentar të LDK’së, Arben Gashi, tha se lidhur me këtë marrëveshje, sa i përket vizitave të familjarëve të të burgosurve, lirimin me kusht, gjysmë-lirinë dhe se çka do të ndodhë me të burgosurit pas përfundimit të dënimeve.
Ministrja Haxhiu i sqaroi atij se të gjitha këto i ka marrë përsipër Mbretëria e Danimarkës.
“Asnjë prej këtyre personave nuk do të qëndrojnë në Republikën e Kosovës. Ne do t’i transfmerojmë në aeroport dhe pastaj përgjegjësinë e merr Qeveria daneze. Ne nuk kemi pune me vendet e treta, por vetëm me Mbretërinë Daneze. Ata merren me vizitat familjare e të tjerat”, sqaroi atë ditë Haxhiu.
Ndërkohë, deputeti Armend Zemaj, foli për shumën që është paraparë për renovimin e objektit korrektues në Gjilan, sipas rekomandimeve daneze.
“Pse duhet nga buxheti i Kosovës të financojmë për renovimin’, pyeti ndër të tjera Zemaj.
Haxhiu tha se këtë shumë, Danimarka do t’ia kthej sërish buxhetit të Kosovës.
“Është e vërtetë që për renovimin e burgut të Gjilanit do të shkojnë deri në 5 milionë euro. Këto pastaj Danimarka do t’i thej në buxhetin e Republikës së Kosovës”, tha Haxhiu.
E deputeti tjetër i LDK’së, Driton Selmanaj, pyeti nëse kjo do të jetë marrëveshja e fundit e tillë që bën Kosova. Aty Ministrja Haxhiu e pranoi se kanë pranuar kërkesa për marrëveshje të tilla edhe nga shtetet tjera, por se i kanë refuzuar.
Ndryshe, në projekt-buxhetin për vitin 2024, te investimet kapitale renditen edhe ato në Qendrën e Paraburgimit të Gjilanit, sipas marrëveshjes me Danimarkën, për dhënien në shfrytëzim të qelive.
Për vitin 2024, janë ndarë 1 milion e 400 mijë euro për renovimin e objekteve të kësaj qendre, sipas rekomandimeve të shtetit danez. Ky projekt në total pritet të kushtojë 2.4 milionë euro. 600 mijë euro janë ndarë për furnizimin dhe instalimin me pajisje për ngritjen e sistemit të sigurisë, si dhe 750 mijë euro për funksionalizimin dhe instalimin me pajisje të IT në këtë qendër, sipas rekomandimeve të shtetit danez.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, ka shprehur shqetësimin për rritjen e tensioneve në rajonin e Ballkanit Perëndimor, teksa ka premtuar se aleanca veri-atlantike do të bëjë gjithçka në mënyrë që të ruajë stabilitetin në rajon.
“Ajo që shohim atje është se tensionet po rriten. Po shoh rritje të tensioneve dhe retorikë nxitëse në Bosnje e Hercegovinë. Kemi parë incidente të rënda dhune në Kosovë duke përfshirë sulmin ndaj paqeruajtësve të NATO-s. Janë lënduar 93 ushtarë të NATO-s, nga të cilët disa shumë rëndë. Gjithashtu kishim sulmin në Banjskë”, ka deklaruar shefi i aleancës veri-atlantike në prag të takimit të ministrave të Jashtëm të shteteve anëtare.
“NATO do të bëjë atë që është e nevojshme për të mbajtur ose për të siguruar stabilitetin në rajon, sepse kjo është e rëndësishme jo vetëm për Ballkanin Perëndimor, por për të tërë Evropën”, porositi Stoltenberg.
Shefat e diplomacive të 31 shteteve anëtare të NATO-s në takimin që po mbahet në Bruksel më 28 dhe 29 nëntor, do të diskutojnë ndër tjerash edhe lidhur me situatën e sigurisë në rajon.
Më 27 nëntor, Sekretari i Përgjithshëm i aleancës ka paralajmëruar se në takim do diskutohet mundësia e shtimit të përhershëm të numrit të ushtarëve në kuadër të misionit paqeruajtës të aleancës në Kosovë, KFOR.
Sipas agjencisë Associated Press, dhuna mes Kosovës dhe Serbisë ka shpërthyer dy herë në muajt e fundit dhe vendet perëndimore kanë frikë se Rusia mund të përpiqet të nxisë telashe në Ballkan për të larguar vëmendjen nga lufta në Ukrainë.
Pas sulmit në Banjskë që ndodhi më 24 shtator, NATO ka forcuar tashmë praninë e saj ushtarake në Kosovë – e krijuar pas fushatës së bombardimeve kundër Serbisë në vitin 1999 – me rreth 1.000 trupa shtesë dhe armatime më të rënda, duke e çuar trupat e saj në Kosovë në 4.500.
Tani po shqyrtohet mundësia që numri i shtuar i ushtarëve të jetë afatgjatë, si dhe që ushtarët të kenë aftësi të shtuara ushtarake.
Më 24 shtator, Policia e Kosovës u sulmua nga një grup i armatosur i serbëve në fshatin Banjskë të Zveçanit, ku mbeti i vrarë polici Afrim Bunjaku. Gjatë përleshjeve që pasuan u vranë edhe tre sulmues serbë.
Kurse më 29 maj, dhjetëra pjesëtarë të KFOR-it u lënduan pas konfrontimit me protestuesit në Zveçan pasi kryetarët shqiptarë hynë në ndërtesat komunale me ndihmën e policisë.
Debati për rajonin do të mbahet të mërkurën pasdite, ndërsa në takim do të jetë i pranishëm edhe përfaqësuesi i lartë i Bashkimit Evropian për politikë të jashtme dhe siguri, Josep Borrell.
New Born Agency
Fluturime direkte nga Ljublana në Prishtinë dhe anasjelltas!
Fabrika e Mobileve "TE NASERI"
Mobilo shtëpinë sot dhe paguaj me këste deri në 12 MUAJ. 
New Born Master
Kualifikohu për KODIN 95 në Maribor-Slloveni për kategorinë C, CE, D!Fabrika e Mobileve "TE NASERI"
Mobilo shtëpinë deri në 10,000 € me mundësi pagese deri në 36 muaj.
![[FOTO] Vetura përplaset me ujkun në autostradën Prizren-Suharekë](https://www.suharekaonline.com/wp-content/uploads/2022/04/ujku_autostrad.jpg)
