Plagë e pashëruar, dëshmia e të mbijetuarës nga masakra e familjes Berisha dhënë më 17 maj 1999

Shyhrete Berisha, e mbijetuara e një ndër masakrave më të mëdha në luftën e Kosovës, atë të familjes Berisha, duke folur rreth asaj se si forcat serbe vranë fëmijët dhe familjarët e saj në një kafene në Suharekë ka dëshmuar më 10 korrik 2002 në çështjen kundër Sllobodan Milosheviç.

Në Mars 1999, ajo ishte një grua 37-vjeçare dhe nënë e katër fëmijëve. Ajo po jetonte me familjen e saj në qytetin e Suharekës, e vendosur në pjesën jugore të Kosovës, kur forcat serbe erdhën në shtëpinë e saj në mëngjesin e 25 marsit 1999.

Më poshtë SuharekaOnline sjell ekskluzivisht dëshminë e saj prej 14 faqeve dhënë më 15 – 17 maj 1999 në Tiranë për John Zdrilic, dëshmi e cila më pastaj u përdor edhe në Gjykatën Ndërkombëtare për Krime Lufte në ish-Jugosllavi, me seli në Hagë të Holandës .

“Emri im është Shyhrete BERISHA dhe unë jam 37 vjeçare, e lindur më 05/12/1961 në Mushtisht, Suharekë. Kam jetuar në Suharekë me burrin tim Nexhat BERISHA 43 vjeç, me dy vajzat tona Majlinda BERISHA e lindur 26/05/1983 dhe Herolinda BERISHA e lindur 26/12/1985 dhe dy djemtë tanë Altin BERISHA lindur 06/01/1988 dhe Redon BERISHA lindur 23/05/1997. Shtëpia jonë ishte përtej rrugës nga selia e policisë së Suharekës.

Shtëpia kishte dy hyrje një në të majtë dhe tjetrën në anën e djathtë. Unë jetoja me familjen time në anën e majtë të shtëpisë dhe nipi i Nexhatit, Faton BERISHA jetonte në anën e djathtë të shtëpisë. Fatoni jetonte atje me nënën e tij Fatime BERISHA 48 vjeç, motra e tij Sherine BERISHA e lindur 02/1982, gruaja e tij Sebahate BERISHA 25 vjeç dhe dy djemtë e tyre Ismet BERISHA i lindur 09/09/1996 dhe Eron BERISHA 10 muaj i lindur në vitin 1998.

Në vitin 1998, Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) erdhi në zonën e Suharekës. Ata qëndruan dhe punuan nga Hotel Boss në Shirokë, Suharekë që është më pak se 3 kilometra nga vendi ku jetonim. Në fund të vitit 1998, OSBE iu afrua burrit tim dhe Fatonit, duke pyetur nëse ishin të interesuar t’ua jepnin shtëpinë me qira. Ata ranë dakord dhe OSBE-ja mori me qira shtëpitë tona.

OSBE-ja përdori anën tonë të shtëpisë si selinë e tyre dhe dhomën e operacioneve ndërsa ata e përdorën shtëpinë e Fatonit si fjetje për tre persona. Shefi quhej Rufus dhe kishte shumë staf që punonin atje, duke përfshirë një numër rojesh sigurie që ishin staf lokal. Ata u zhvendosën në shtëpinë tonë në 26/12/1998 dhe vajzat e mia me burrin tim

shkonte atje tri herë në javë për të pastruar shtëpinë. Shtëpia jonë ishte vetëm një nga një numër shtëpish në zonën e Suharekës të përdorura nga OSBE-ja, por shtëpia ime ishte e vetmja që përdorej si zyrë. Familja jonë u transferua te prindërit e mi në Mushtisht, fshat i cili është rreth 9 kilometra larg dhe Fatoni e transferoi familjen e tij te xhaxhallarët e tij.

OSBE-ja u evakuua nga zona e Suharekës më 20/03/1999. Ata morën disa kompjutera dhe gjëra të tjera, por ata gjithashtu mbyllën dy dhoma në katin e dytë, të cilat ata po i përdorin, si zyre dhe nuk i lanë çelësat pas. OSBE e pagoi qiranë paraprakisht për muajin mars dhe ata gjithashtu paguanin rojet e sigurisë paraprakisht për të ruajtur shtëpinë, por nuk jam e sigurt kur rojet ishin paguar saktësisht.

Burri im shkoi në shtëpi dhe ai më vonë më tha se rojet e sigurisë ishin atje.

Megjithëse rojet e sigurimit duhej të ruanin shtëpinë gjatë gjithë kohës, ata i thanë burrit tim se kishin frikë. Rojet e sigurisë u larguan nga shtëpia në orën 15:00. Burri im qëndroi atje deri në 22:00 dhe pastaj ai shkoi në pjesën e djathtë të shtëpisë dhe flinte te shtëpia e Fatonit. OSBE-ja ishte zhvendosur nga dhomat e gjumit rreth 3 javë më parë, kështu që Fatoni dhe familja e tij ishin kthyer tashmë. Rreth orës 12:00 të së Dielës më 21/03/1999 burri im më thirri në telefon për t’u kthyer në shtëpinë tonë me fëmijët. Babai im Rrahman SHALA na çoi në shtëpi me makinën e tij. Gjatë rrugës kaluam pranë Hotel Ballkan, i cili ishte hoteli ku qëndronin refugjatët serbë nga Bosnja dhe policia ishte jashtë aty gjatë gjithë kohës.

Unë i thashë babait tim se unë mendoi se një makinë policie po na ndiqte dhe ai ngiste më ngadalë për të parë nëse ishte kështu dhe makina e policisë gjithashtu ngiste më ngadalë. Mbaj mend duke menduar që policia mund të mendonte se ishte burri im që voziste sepse ai kishte përdorur makinën e babait tim për tre muajt e fundit. Nuk mund ta shpjegoj me të vërtetë, thjesht ndjeva frikë sepse gjersa OSBE ishte në zonë, policia serbe nuk sillej aq e keqe, por tani ishte ndryshe pasi ata ishin larguar. Ne të gjithë e dinim që serbi i urrente anëtarët nga OSBE.

Babai im na la ​​të gjithëve në oborrin tonë dhe u kthye me makinë për në shtëpi. Ai më vonë më tha se e njëjta veturë e policisë e ndoqi deri në fshatin Shirokë, i cili është fshati i parë nga Suhareka. Ai më tha se ata qëlluan në makinë por ai do ta shpjegonte më mirë se unë  se çfarë ndodhi. Ne shkuam në anën e shtëpisë së Fatonit për 1 deri në 2 orë dhe pastaj vajzat e mia dhe unë shkuam në shtëpinë tonë dhe filluam pastrimin. Ishte një roje përpara shtëpisë i cili ishte një rom shqiptar i quajtur “Zeqa” dhe ai më tha të mos kisha frikë nëse policia do të vinte në shtëpi sepse ata kishin qenë dy herë atë ditë. Ai tha se policia shqetësohej vetëm nëse ne po shqetësoheshim nga UÇK-ja. Thjesht mendoj se policia erdhi në shtëpi për të zbuluar nëse ne ishim kthyer në shtëpi. Policia nuk erdhi ate dite.

Atë ditë ose ditën tjetër, nuk jam i sigurt kur, një nga rojet e sigurisë të punësuar nga OSBE-ja, foli me burrin tim. Ai është vëllai i njeriut që ata e quanin “MISKOVIC” i cili ishte pronari i Hotel Boss, në Suharekë. Roja e pyeti burrin tim se ku ishte fotokopjuesi i OSBE-së dhe ai i tha që ai e kishte zhvendosur që fëmijët të mos luanin me të. Burri im e kishte zhvendosur në bodrumin e shtëpisë së Fatonit. Kjo ishte një pyetje e çuditshme për një roje të sigurisë për ta bërë.

Ne pastruam shtëpinë dhe morëm perdet për t’i larë, sepse dëshironim të ktheheshim së shpejti. Ne po qëndronim me Fatonin dhe familjen e tij dhe çdo ditë do të vazhdonim pastrimin. Të mërkurën me 24/03/1999 dëgjuam që serbi kishte hyrë në shtëpinë e Murat SUKA dhe kishte vjedhur sendet personale të lëna nga verifikuesit e OSBE-së duke qëndruar në shtëpinë e SUKA-së para evakuimit. Unë i thashë burrit tim se isha e frikësuar sepse mendoja se policia serbe do të vinte edhe në shtëpinë tonë.

Gjatë të mërkurës ka pasur shumë lëvizje të policisë serbe dhe automjeteve serbe. Unë dhe burri im ishim duke fjetur në dhomën e përparme të shtëpisë së Fatonit dhe unë u zgjova disa herë gjatë gjithë natës dhe pashë se kishte shumë policë dhe ushtarakë serbë në lëvizje. Gjatë gjithë ditës dhe natës pashë tanket, autobusët plot polic, “Pitzgauers” dhe automjete ushtarake. Disa nga tanket kishin një ngjyrë të gjelbër dhe disa nga tanket ishin gjelbëra të kamufluara.

Ata po shkonin gjithë natës. Gjatë ditës një autobus i mbushur me burra kalonte pranë dhe ata kishin shirita të kuq në kokë. Fëmijët e mi ishin me mua dhe mbaj mend djalin tim Altinin duke thënë se ai mendonte se ata dukeshin si “Ninja”. Mendoj se ata ishin të veshur me rroba jeshile ose të kaltër të mbyllët të kamufluara. Mbaj mend që pashë një xhip të zi pa targa regjistrimi dhe dritaret e errësuara. Mbaj mend që njerëzit thoshin se burrat në këto xhipa quheshin “Dora e Zezë”.

Kurdoherë që kjo autokolonë do të ndalej gjatë ditës kam vërejtur se burrat me shirita të kuq në kokë bënin shumë zhurmë dhe qëndronin në autobus.

Kishte edhe autobusë të tjerë të atyre që dukeshin si ushtarë, të cilët ishin ulur dhe dukeshin shumë seriozë dhe shumë më të qetë.

Gjatë ofensivës së parë ushtarake serbe në zonën e Suharekës, e cila ishte në korrik 1998, kujtoj se pashë rreth dyqind burra serbë afër shtëpisë. Në atë kohë kishte fshatra në zonën e Suharekës që digjen dhe disa nga këta burra më vonë dogjën shtëpi në zonën ku unë jetoj. Mbaj mend që disa prej burrave kishin shirita koke të zi dhe të kuq dhe uniforma maskimi. Unë mendoj se ngjyra ishte jeshile. Ata po pinin nga shishet dhe bërtisnin dhe bënin zhurmë si lopët.

Rreth orës 5 të mëngjesit të së enjtes më 25/03/1999 u dëgjua një e trokitur në derën e përparme dhe unë u ngrita nga shtrati dhe hapa derën. Ishin tre policë serbë që qëndronin te dera dhe ata po më drejtonin armët automatike në gjoksin tim. Ishte një polic shumë i gjatë që dukej se ishte në krye sepse ai fliste. Ata kishin veshur uniformë jeshile të kamufluar me një copë të bardhë në shpatullën e majtë. Mund të ketë qenë një simbol i kuq / blu diku në atë pjesë por nuk mund ta mbaj mend. Po ta shihja përsëri do ta njihja. Nuk mendoj se këta policë ishin nga Suhareka sepse nuk i njihja. Njëri nga policët kishte veshur doreza të zeza.

Polici i gjatë po më ngacmonte gjoksin me fundin e armës së tij dhe më bërtiste në gjuhën serbe, “Ku janë mysafirët tuaj? Ku janë Amerikanët? Ku është NATO?” Ai vepronte shumë agresivisht dhe betohej shumë. Pastaj më pyeti se ku ishte burri im dhe më tha ta telefonoja menjëherë. Burri im erdhi te dera dhe policia e mori jashtë dhe ata ecën drejt shtëpisë sonë. Ata më thanë të mos lëvizja dhe të mos dilja nga shtëpia. Unë pashë se ishte një tank i madh i parkuar rreth 20 metra larg i drejtuar drejt shtëpisë.

Ata shkuan në shtëpinë tonë dhe burri im më vonë më tha se ata kontrolluan të gjitha rafter dhe dollapët dhe gjetën disa fotografi të shtëpive të djegura të shkrepura nga OSBE-ja. Burri im më tha se ata filluan t’i bërtisnin atij për shqiptarët që thërrisnin Amerikën për t’i mbrojtur. Policia nuk mund të hapte dyert e mbyllura të zyrave të OSBE-së lart, kështu që thyen ato dhe u futën me forcë. Kur thyen një nga dyert, ata gjetën disa jelekë antiplumb dhe helmeta në dhomë dhe kështu ata filluan të rrahin burrin tim me armët e tyre dhe me karrige. Policia po shante,  ulërinte dhe po e godisnin atë sa më shumë që mundnin burrin tim. Unë mund të dëgjoja policinë nga ku isha dhe burri im më vonë më tha se çfarë kishte kishte ndodhur.

Ndërsa burri im po sulmohej, një nga policët erdhi në shtëpinë e Fatonit dhe filloi të kërkonte nëpër dollapë. Ai më pyeti nëse kishim ndonjë gjë atje, por unë i thashë se kishte vetëm veshje për fëmijë. Pas pak ai po largohej kur afër njërës prej dyerve gjeti çantën e Sebahatit, të cilën ai e kërkoi dhe gjeti portofolin e saj dhe pajisjet mjekësore për fëmijët. Ai i mori këto gjëra dhe pa se nuk kishte asgjë në portofol, dhe e hodhi atë dhe ilaçet në shkallë. Ai më thirri dhe ne zbritëm në bodrum. Ai më tha se jeta e burrit tim ishte në rrezik dhe më pyeti nëse kisha ndonjë nga “këto”. Ai po tregonte me gishta se po fliste për para. E dija që ai po fliste për para dhe shkova dhe mora 1000 marka gjermane (DM) nga Sebahati dhe ia dhash. Ai po kërkonte më shumë por unë thashë se nuk kemi më kështu që ai u largua nga shtëpia.

Pasi ai u largua, unë qëndrova te dera e përparme duke kërkuar burrin tim, për të parë se çfarë do t’i bënin. Një polic i shkurtër që nuk e kisha parë më parë po qëndronte atje me këmishën e tij të hapur dhe pashë se ai kishte lidhur në gjoks rreth pesë ose gjashtë thika në një rresht. Unë nuk e njihja atë, por nëse do t’ia shihja përsëri fytyrën e tij do ta njohja. Ai filloi të vrapojë drejt meje duke thënë në serbisht, “Më lejoni ta shoh këtë grua që është e bukur.” Ai e tha këtë në një mënyrë provokuese. Polici me thika po vraponte drejt meje dhe unë vrapova të largohem. Polici që unë i dhashë paratë vrapoi pas tij dhe i kapi krahun. Edhe dy hapa më shumë dhe ai do të më kishte kapur. Polici që mori paratë i tha policit me thika: “Zarko. Zarko. Eja këtu”. Ai e tërhoqi për krah dhe ata shkuan në anën tonë të shtëpisë, ku burri im ishte akoma.

Mbaj mend të gjithë policët përveç një të gjati, i cili dukej sikur lëvizte sytë e tij në një mënyrë të çuditshme sikur të ishin të djallit apo diçka tjetër. Ishte sikur ata kishin marrë ndonjë stimul ose diçka, sepse një qenie njerëzore nuk do të vepronte në atë mënyrë.

U ula për pak sepse isha vërtet e frikësuar dhe pastaj u ktheva dhe qëndrova te dera e përparme. Unë pashë që tanku ishte akoma atje dhe tani ishte një kamion në oborr. Policia po hidhte në kamion gjëra nga shtëpia jonë. Policia vodhi shumë pajisje të vlefshme si televizorë, kompjuterë dhe ngrohës, gjithçka që mund të mbanin. Ndërsa isha duke parë, një nga policët më bëri me shenjë që të hyja brenda. Unë shkova lart te fëmijë që qanin. Ata kishin shumë frikë dhe po thoshin: “Mami, ata do ta vrasin babin tonë “.

Kunata ime, Fatimja dhe unë shkuam drejt derës së përparme kur pamë tre policët e parë me burrin tim që po ktheheshin drejt shtëpisë së Fatonit. Polici me doreza të zeza goditi burrin tim me pjesën e pasme të armës së tij në pjesën e pasme dhe ai ra në tokë afër derës. Ky polic më pas e shqelmoi. Burri im qëndroi dhe ata hynë në shtëpi. Mund të shihja që burri im ishte rrahur dhe fytyra e tij ishte e zezë.

Polici i gjatë na tha të gjithëve të ulemi dhe në gjuhën serbe the, “Na jep para, përndryshe ne do të vrasim fëmijet e tu dhe do ta djegim shtëpinë tënde. Shihni tankun, ne do ta hedhim shtëpinë tuaj në ajër.” Në atë moment mbaj mend që i dëgjova fëmijët lart duke qarë. Burri im më tha se ata donin para dhe se ata mendonin se kishim shumë sepse OSBE kishte qëndruar aty. Burri më tha se ata kërkojnë para përndryshe do të na vrasin.

Fatimja kishte ca para në gjoks dhe ajo u përpoq të nxirrte disa letra por polici me dorezat e zeza vuri duart në gjoks dhe i kapi të gjitha paratë. Mbaj mend që polici me doreza të zeza tha në gjuhën serbe diçka si: “Prisni. Prisni. Unë do të marr paratë.” Sipas mendimit tim ai nuk ishte serb sepse ai dukej se kishte probleme në të folur serbisht. Ai dukej se ishte rus. Dikur kam qenë në gjendje të flas rusisht, por që atëherë e kam harruar pjesën më të madhe të saj.

Unë kisha 3000 DM në gjoks dhe ia dhashë policit me dorezat e zeza sepse unë ishte aq i frikshëm sa donte të më zhvishte. Ai numëroi paratë dhe i tha atij policit të gjatë me një serbishte të keq, “Hej shef, eja dhe shiko këtë”. Mendoj se ishin rreth 50,000 DM të gjitha së bashku. Atëherë polici i gjatë i tha Fatimes që të rrinte atje dhe i tha burrit tim dhe mua të shkonim lart. Ne u ngjitëm lart dhe Fatime më tha më vonë se policët shkuan në bodrum dhe morën makinën e fotokopjimit dhe disa gjëra të tjera. Ata u larguan dhe pashë të gjithë policët në oborr se po hidhnin letra të OSBE-së në ajër në mënyrë që oborri të ishte i mbuluar me letër të bardhë. Unë mendoj se ishin të paktën 15 policë atjedhe mbaj mend që të gjithë ishin mjaft të rinj, midis 18 deri në 30 vjet, përveç policit me dorezat e zeza që ishte pak më i moshuar dhe më agresivi. Ata po bërtisnin brenda gjëra serbe si: “Tani NATO do të vijë dhe do t’ju shpëtojë”. dhe “Tani, babi Klinton mund të vijë dhe t’ju shpëtojë”.

Unë nuk njihja asnjë nga policët përveç atyre që kam përmendur dhe një polic biond i cili punonte në stacionin policor të Mushtishtit. Babai im, Rrahman SHALA, e di emrin e tij sepse jeton në Mushtisht. Unë e di që vajza ime e madhe e njihte atë polic gjithashtu, sepse ajo më tha se ai ishte polici që udhëtonte autobusin e saj çdo ditë. Mendoj se do t’i njihja të tjerët nëse i shihja përsëri. Më në fund u larguan rreth orës 6.30 – 7 të mëngjesit, por u duk sikur kishin qëndruar shumë më gjatë.

Të gjithë kishim frikë të qëndronim në shtëpinë tonë, kështu që shkuam te xhaxhai i burrit tim, shtëpia e Vesel BERISHA, e cila është rreth 30 metra pas shtëpive tona. Ne donim të shpëtonim por gjatë gjithë natës dëgjuam të shtëna me armë dhe kishim shumë frikë të dilnim nga shtëpia. Ne u frikësuam aq shumë, sepse kuptuam situatën në të cilën ishim. Ndiheshim të bllokuar dhe gjithçka që donim të bënim ishte të dilnim nga atje dhe të shkonim në një zonë tjetër. Në shtëpi ishte e gjithë familja ime, të gjithë njerëzit nga shtëpia e Fatonit dhe njerëzit e poshtëpërmendu.. Kështu që të gjithë së bashku:

Nexhat BERISHA 43 vjeç, burri im,

Majlinda BERISHA e lindur 26/05/1983, vajza jonë, Herolinda BERISHA e lindur 26/12/1985, vajza jonë,

Altin BERISHA lindur 06/01/1988, djali ynë,

Redon BERISHA i lindur 23/05/1997, djali ynë,

Faton BERISHA rreth 27 vjeç, nipi i burrit tim,

Fatime BERISHA 48 vjeç, nëna e Fatonit,

Sherine BERISHA lindi 02/1982, motra e Fatonit

Sebahate BERISHA 25 vjeç, gruaja e Fatonit,

Ismet BERISHA lindi 09/09/1996, djali i Fatonit,

Eron BERISHA 10 muajsh i lindur 1998, djali i Fatonit,

Hava BERISHA 60 vjeç, gruaja e Vesel,

Sedat BERISHA 44 vjeç, djali i Vesel,

Bujar BERISHA 40 vjeç, djali i Vesel,

Nexhmedin BERISHA 37 vjeç, djali i Vesel,

Flora BERISHA 38 vjeç, gruaja e Bujarit,

Lirije BERISHA 24 vjeç, gruaja e Nexhmedin e cila ishte 8 muajshe shtatzënë, Vjollca BERISHA 37 vjeç, gruaja e Sedat,

Dafina BERISHA 16 vjeç, vajza e Sedat, Drilon BERISHA 14 vjeç, djali i Sedat,

Gramoz BERISHA 9 vjeç, djali i Sedat,

Vlorjan BERISHA 17 vjeç, djali i Bujanit,

Edon BERISHA 14 vjeç, djali i Bujanit, dhe

Dorentina BERISHA 4 vjeçe, vajza e Bujanit.

Pronari i shtëpisë, Vesel BERISHA vendosi të qëndrojë në qytet dhe kështu nuk e kaloi natën në shtëpi. Ne do të bashkoheshim me të, por të shtënat gjatë gjithë natës na penguan të largoheshim. Vetëm tre njerëz që fjetën në shtëpi atë natë mbijetuan atë që do të ndodhte.

Në mëngjes pamë që dy tanke kishin parkuar sipër shtëpisë dhe të dyja tytat ishin të drejtuara drejtpërdrejt në shtëpinë e Veselit.

Rreth orës 12.20 pas dite të Premten me 26/03/1999 pashë një numër të madh njerëzish që largoheshin nga stacioni i policisë përtej rrugës. Më kujtohet koha sepse e pyeta Sedatin dhe ai më tha12.20 pasdite nga ora e tij. Kishte rreth 30 prej tyre, disa ishin me rroba civile dhe disa kishin veshur uniforma policie. Policia kishte veshur uniforma maskimi blu të errët ose jeshile të kamufluara. Kishte edhe disa burra që dukeshin si paramilitarë rezervistë. Paraushtarakët ishin veshur me uniformë kamuflazhi blu të errët. Të gjithë burrat të veshur me uniformë kishin veshur kapele me të njëjtën ngjyrë si uniformat e tyre. Ata të gjithë mbanin armë automatike. Ata vrapuan në një qëndrim luftarak agresiv duke mbajtur armët përpara tyre në shtëpinë e Ismet KUCI dhe po bërtisnin. Mbaj mend djalin e Sedatit, Driloni i tha babait të tij, “Shikoje Zoranin në grup, atë të trashin”. Sedati shikoi nga dritarja dhe tha, “Ata janë të gjithë nga Suhareka. Zorani është atje me dy vëllezërit e tij.” Të gjithë, burra, gra dhe fëmijë u frikësuan shumë. Ishte gati të më binte të fikët, kështu që Sedat më dha një qetësues për të më qetësuar. Mund të ketë qenë kjo që më shpëtoi jetën. Ata vrapuan në shtëpinë e Ismet KUCI por unë isha shumë e sigurt se shtëpia ishte bosh.

Nëna e Fatonit, Fatimja na tha se kishte policë në shtëpinë tonë dhe ajo po shkonte atje për të hapur derën. Ajo u largua dhe unë e pashë atë të hynte në derën e pasme të shtëpisë dhe të hynte brenda. Pak kohë më vonë dëgjova rreth 3 të shtëna armësh dhe Sebahati dhe unë filluam të bërtisnim sepse menduam se Fatimja ishte qëlluar. Shikova dhe mund të shihja flakën që dilte nga shtëpia jonë. Shkova dhe kontrollova djalin tim Redonin i cili po flinte.

Gjëja tjetër që mbaj mend është se dëgjova një serb që bërtiste në shqip, “Bujar, ku je?” Unë e njoha zërin e ti si të një serbi i quajtur Zoran. Ky është personi që Driloni dhe Sedati po flisnin. Zoran fliste shumë mirë shqip dhe ai udhëtonte me autobusin shqiptar. Mendoj se mbiemri i tij ishte diçka e ngjashme me “POPOVIC”. Emri i babait të tij ishte Laza dhe nëna e tij ishte Vera. Unë e njihja nënën e tij mjaft mirë, ajo është e gjatë ka flokë të verdhë dhe është një grua e madhe dhe shpesh quhej “Vera e Laza”. Zoran jetonte në një apartament në Suharekë.

Më kujtohet një incident që burri im më tregoi kur të gjitha gratë serbe të Suharekës ecnin nëpër rrugën kryesore duke mbajtur armë automatike në protestë për vrasjen e tre policëve serbë. Ishte janari ose shkurti 1999. Vera theu xhamin e një automjeti të OSBE-së dhe u ngjit mbi automjet. Drejtuesi i automjetit i cili ishte një gjerman me emrin Jimmy ose Frank, nuk jam e sigurt cili, lëvizi veturën dhe Vera ra nga makina dhe theu hundën. Xhimi dikur flinte në shtëpinë e xhaxhait Vesel.

Zoran atëherë bërtiti në serbisht, “Ku i keni amerikanët tuaj? Dilni këtu”. Ai po bërtiste dhe betohej. Së pari, nëna e Bujarit, Hava, doli jashtë për t’i folur Zoranit. Të gjithë burrat dhe fëmijët zbritën në bodrumin e shtëpisë. Po shkoja drejt derës së përparme dhe dëgjova Zoran të bërtiste në serbisht, “Ku është Bujari? Nxirreni këtu tani”. Ai vazhdonte të bërtiste dhe të betohej në gjuhën serbe. Sedati dhe të gjithë burrat e tjerë në bodrum po thoshin se nuk kemi rrugë tjetër përveç të dalim sepse ata do të na djegin të gjallë në shtëpi. Hava hyri në shtëpi sepse ata po i thoshin ik dhe Bujari doli jashtë dhe e pyeti Zoranin në shqip: “Çfarë do?” Ne ende po dilnim dhe unë po kërkoja fëmijët e mi dhe të gjithë thoshin: “Nxitoni, nxitoni”. Kam dëgjuar dy të shtëna me armë dhe gruaja e Bujarit, Flora, bërtiti: “Ata e qëlluan Bujarin tim”. Ishte më keq se filmat. Të gjithë vraponin për në derën e pasme dhe kishte shumë konfuzion. Të gjithë ishim zbathur pasi nuk kishte kohë për të veshur këpucë. Ne vrapuam nga mbrapa dhe drejt shtëpisë sonë, pashë që ishim të rrethuar nga policia, civilë dhe romë kudo. Kishte shumë më tepër se 30 që shkuan drejt shtëpisë së Ismet Kuçit. Ata i ndaluan burrat. E njoha njeriun që ndaloi burrin tim, Nexhatin ishte njeriu i quajtur “MISCOVIC”, pronari i Hotel Boss. Ai kishte veshur një uniformë krejt të zezë. Ishte i shkurtër, i trashë dhe me mustaqe. Ai po qëndronte në derën e përparme të shtëpisë sonë. Njëri prej policëve e kapi Fatonin për dore dhe nëna e Fatonit Fatimja po përpiqej të qëndronte midis policit dhe Fatonit. E njëjta gjë ndodhi kur ata kapën Nexhmedinin, gruaja e tij Lirija, e cila është shtatzënë u përpoq të shkelte mes tyre. Sedati filloi të vraponte por policia e ndoqi. Kam dëgjuar “MISCOVIC” duke i bërtitur Nexhatit: “Lëreni NATO ose Amerikanët të vijnë tani dhe t’ju shpëtojnë”.

Isha në rrugë dhe shihja se çfarë po ndodhte. “MISCOVIC” dhe Zoran duket se ishin burrat që kontrollonin. Mbaj mend që dy vëllezërit e “MISCOVIC” ishin aty, njëri prej tyre ishte roje i sigurisë për OSBE-në i cili pyeti për fotokopjuesin dhe vëllai tjetër mendoj se punonte në autoshkollë, nuk jam e sigurt.

Mbaj mend që pashë një kamion të verdhë të zbrazët të parkuar në pjesën e përparme të shtëpisë sonë dhe në tokë përpara kamionit ishte trupi i një burri të madh i shtrirë me fytyrë poshtë. Trupi kishte një pulovër me ngjyrë kaki dhe nuk e di kush ishte. Kishte romë që rrinin rreth kamionit me rroba civile.

Në atë moment, unë mbaja djalin tim të madh Altinin për dore dhe vajza ime Majlinda mbante djalin tim të vogël Redonin. Kam dëgjuar “MISCOVIC” – i duke i thënë Nexhatit: “Ngriti duart lart. “Kur e bëri,” MISCOVIC “e qëlloi në shpinë tre herë. Mendoj se mund të ketë qenë me një pistoletë por nuk jam e sigurt. Vajza ime Majlinda bërtiti shumë me zë të lartë, “Babi”. Për shkak se fëmijët e mi e donin burrin tim edhe më shumë sesa më donin mua. Në atë moment mbaj mend Nexhmedini dhe gruaja e tij Lirija filluan të vraponin kur panë se çfarë kishte ndodhur me burrin tim Nexhatin. Nexhmedini po e tërhiqte gruan e tij për dore dhe një nga civilët po bërtiste në serbisht, “Gjuaj. Çfarë po pret?”

Më vonë dëgjova se vëllezërit Agron BERISHA dhe Bardhyl BERISHA panë nga shtëpia e tyre gjithë ngjarjen çfarë ndodhi. Ata ishin mbyllur në shtëpinë e tyre nga policia. Ishte shumë afër shtëpisë, vetëm rreth tre metra larg. Këtë e kam dëgjuar nga Reshat BERISHA dhe gjithashtu nga motra e gruas së Bardhylit, Shasena ZHURI e cila erdhi dhe më pa në një fshat të Kosovës kur po shërohesha nga plagët e mia.

Në atë moment të shtënat filluan pa u ndalur dhe kishte shumë konfuzion. Ne filluam të vrapojmë në të gjitha drejtimet. Majlinda me dy djemtë e mi shkuan në një anë dhe unë në një anë tjetër. Ne u ndalëm te vendi, i cili dikur ishte një kafene shqiptare dhe atje gjetëm tre familje të tjera BERISHA. Ato ishin familjet e kushërinjve të burrit tim. I njoha të gjithë por nuk jam i sigurt për emrat e tyre. Ata po qëndronin përpara asaj kafeneje që është rreth 70 metra larg shtëpisë sime. Gratë dhe fëmijët nga shtëpia jonë ishin atje dhe brenda një minute Majlinda dhe dy djemtë e mi arritën nga një drejtim tjetër. Unë pashë që Altini po gjakoste dhe e pyeta se çfarë ndodhi. Ai më tha se ata e qëlluan në dorë dhe këmbë, por mos u shqetëso. Serbët po qëllonin mbi fëmijët e mi gjersa ishin duke ikur. Zemra i rrihte aq shpejt dhe fytyra ishte e zbehtë.

Djali i Bujarit, Florijani i tha nënës së tij Florës, “Mami e pe si e vranë babanë?” Flora i tha “Çfarë mund të bëjmë? Shpresoj se do të kem ty të paktën”. Në atë moment Lirija, gruaja e Nexhmedinit arriti. Ajo më tha: “Eja sepse axha Nexhat po lyp ndihmë.” Ajo po i referohej Nexhatit, burrit tim. Pastaj i tha Havës: “Eja sepse Nexhmedini gati po vdes. “Ajo na tha që kur po ikte me burrin e saj Nexhmedinin, ata e qëlluan atë dhe ai ra përtokë. Ajo tha se ajo bënte sikur kishte vdekur dhe më vonë iku. Në atë moment thashë tek Lirije, “Nuk mund të vij sepse ata do të më vrasin dhe nuk mund t’i lë fëmijët e mi të jenë pa baba dhe nënë gjithashtu.”

Lirija dhe Hava shkuan të shikojnë dhe të ndihmojnë të plagosurit por policia kishte mbërritur dhe na bërtitën në serbisht për të hyrë brenda. Nuk i pashë sepse isha pas turmës, por jam shumë e sigurt se ishte zëri i Zoranit që po bërtiste dhe na shante. Ai tha, “Nuk do të ketë shqiptarë të gjallë. Ne do t’i eliminojmë”. Ne u futëm brenda dhe u ulëm kur ata hynë brenda dhe filluan të na qëllonin. Nuk u ndalën. Nuk e di sa ishin të shtënat por nuk u ndalën. Nuk i kam dëgjuar fëmijët të bërtasin fare. Isha afër pjesës së pasme të grupit dhe përpara meje ishte një tavolinë dhe djali im Altini ishte pranë meje. Më qëlluan në shpatullën e djathtë dhe u rrëzova për tokë. Kur ata mbaruan së shtënuri, ata dolën jashtë dhe i dëgjoja ata duke folur, por nuk munda të kuptoj se çfarë po thoshin. Disa nga njerëzit ishin ende gjallë, madje as të plagosur. Nuk e di si mbijetuan. Kishte rreth 40 deri në 50 njerëz atje, kryesisht gra dhe fëmijë, kishte vetëm katër burra. Ndërkohë Vjollca ishte shtrirë para meje me djalin e saj të vogël Gramozin. Hava dhe Edoni ishin shtrirë afër Vjollcës. Të gjithë ishin ende gjallë. Hava po rënkonte.

Edoni i tha Vjollcës: “Ata vranë nënën dhe Dorentinën”. As Driloni nuk u plagos dhe ai i tha nënës së tij Vjollcës, “Dafina ishte ulur dhe ata e vranë atë”. Vjollca më tha: “Shyhrete shiko Dafinën time, se si ajo po rënkon”. Kur shikova  e pashë të shtrirë në shpinë duke rënkuar. Ajo ishte një vajzë shumë e gjatë. Fëmijët e mi Majlinda dhe Redoni nuk ishin të plagosur dhe as Sebahatja, apo bijtë e saj Ismeti dhe Eroni.

Në atë moment Redoni po i thoshte Majlindës: “Unë dua të shkoj te mami”. Isha shtrirë me këmbë midis Sebahatës dhe Majlindës. Mora Redonin nga Majlinda dhe mora një shishe qumësht, të cilin e kisha në pantallona dhe ia dhashë Redonit. Pasi i dhashë qumështin, Majlinda mori Redonin dhe tha që ajo do të kujdeset për të dhe unë kujdesem për Altinin. Majlinda më pas tha: “Mami shiko se si e vranë Herolindën.” Kur pashë Herolinda ishte shtrirë me fytyrë poshtë dhe mund të shihja deri në pesë a gjashtë plagë nga dalja e plumbave. Ajo ishte shumë e shëndetshme dhe unë mund të shihja mishin duke dalë.

Ata me siguri na kanë dëgjuar duke folur sepse ata erdhën te dera dhe hodhën diçka si një granatë dore në dhomë. Nuk mbaj mend ndonjë shpërthim por u ktheva të shikoj fëmijët e mi. Pashë djalin tim Redonin ishte atje me gjak dhe ai ishte ende duke mbajtur shishen e tij të qumështit. Unë pashë Majlindën dhe gjysma e kokës së saj po mungonte. Unë pashë Sebahatën dhe gjysma e kokës së saj gjithashtu mungonte. Mbaj mend vetëm kur dëgjova Majlindën dhe Sebahatën një herë duke thënë, “Oof”, e prekja ngadalë djalin tim të vogël Redoinn me këmbë, por ai ishte i vdekur. Nga dera po hidhnin diçka dhe ishin preciz sepse godisnin kokat. Ata nuk hynë, ata qëndruan te dera. Të dy fëmijët e Sebahatës, Ismeti dhe Eroni ishin ende gjallë, ata po qanin. Ismeti 3 vjeçar po qante dhe thërriste emrin e të gjithëve dhe kërkonte ujë. Ai po thoshte: “Mami po më dhemb këmba”.

Pasi hodhën ato gjëra, serbët u larguan nga dera. Unë isha shtrirë kokë më kokë me inxhinierin Hajdin BERISHA dhe gruan e tij të cilën ne e quanim “Lika”. Ata nuk kishin asnjë fëmijë. Ata më thanë se nuk ishin të plagosur. I kërkova “Likës” ta vendoste Eronin midis këmbëve të mia sepse nuk mund të lëvizja krahun e djathtë dhe doja ta mbroja. Ajo e vendosi atë në mes të këmbëve të mia dhe unë mendoj se Ismeti kishte vdekur sepse nuk mund ta dëgjoja më.  E pashë se dora e Eronit ishte gjysmë e shkuar dhe aty kishte mish të varur.

Dëgjova serbët duke biseduar dhe njëri prej tyre tha diçka rreth vendosjes së trupave tanë në një kamion. Kokat e Vjollcës dhe Altinit ishin afër dhe unë u thashë atyre se do të na vendosnin në një kamion dhe se ata nuk duhet të lëviznin dhe të shtireshinn të vdekur. Vjollca u plagos në këmbë. Pastaj serbët erdhën përsëri. Ata e goditën Eronin me atë gjë që po e hidhnin. Më goditi në kofshën e djathtë dhe më kaloi drejtpërdrejt në këmbën time dhe goditi Eronin. Eroni nuk lëvizi më, mendoj se ai vdiq sapo u godit. Nuk e di se çfarë po hidhnin por sapo godiste dikë vdiste.

Më vonë e kuptova që edhe unë isha goditur në stomak. E di kur isha në kampin italian në Kukës ata më hoqën atë pjesën nga stomaku dhe më morën fotografi dhe thanë se ishte nga një granatë.

Ata hynë në lokal dhe filluan të ngarkojnë trupat në një kamion dhe mbaj mend që ende mund të dëgjoja njerëzit duke rënkuar. Inxhinieri ngriti kokën dhe u tha në gjuhën serbe: “Ju lutem, unë do t’ju jap aq para sa të doni, sepse – gruaja ime dhe unë jemi të mbijetuarit e vetëm të familjes tonë.” Ndjeva që trupi i “Likës” kërceu sikur ajo ishte goditur nga një nga ato gjërat që po hidhnin. E dëgjova ankesën e saj dhe nuk i dëgjova asnjërën prej tyre përsëri. Pse duhet t’i linin të jetonin, ata morën paratë dhe tani po merrnin shpirtin?

Ata morën Altinin dhe e tërhoqën trupin e tij përgjatë tokës dhe njëri prej tyre tha se ai është ende duke marrë frymë dhe mendoj se ata hodhën një nga ato gjërat e granatës. E dëgjova atë duke bërë një tingull dhe kjo ishte ajo. Ata më tërhoqën trupin nga këmba dhe nga krahu ndërsa unë i mbaja sytë mbyllur dhe gojën paksa të hapur në mënyrë që të merrja frymë. Mbaj mend që ndërsa ata më tërhiqnin trupin, një nga burrat tha në gjuhën serbe, “Qij jetën. Çfarë lloj jete është kjo? Unë nuk mund ta trajtoj këtë më.” Ai tjetri që po më tërhiqte zvarrë po thoshte, “Nxitoni, nxitoni. Duhet ta pastrojmë këtë vend”. Unë nuk i njoha zërat e tyre.

Ata e vendosën trupin tim në një barelë dhe më hoqën dy zingjirët e arit rreth qafës time duke gjetur shulinn dhe duke i zhbllokuar. Ata hodhën trupin tim mbi pjesën e pasme të kamionit. Doja të bërtisja, “Ju fashistë. Ju cetnikë. Unë jam akoma gjallë. Më goditni edhe një herë.” Por nuk isha gati të hiqja dorë.

U vendosa në një numër trupash dhe vura re se trupi i Sebahatës ishte poshtë meje dhe mbi mua ata hodhën vajzën time të madhe Majlindën. Kur mbaruan, ata tërhoqën perden e kamionit dhe kamioni filloi të lëvizte. Nuk mund të merrja frymë nga aroma e gjakut dhe e trupave. Kur pashë trupin e djalit tim Altinit dhe e thirra për të parë nëse ishte gjallë, por pastaj pashë që koka e tij ishte e ndarë. Sytë dhe goja e tij ishin të hapur.

Në atë moment Vjollca duket të më ketë dëgjuar dhe ngritur kokën dhe tha: “Shyhrete, je akoma gjallë?” Unë iu përgjigja se isha akoma gjallë, por që ata e kishin vrarë Altinin tim. Pyeta nëse Gramozi ishte ende gjallë dhe ajo u përgjigj: “Po”. Ajo tha, “Mjerë na. Nuk ka mbetë asgjë për ne. Ata vranë të gjithë”. Pas pak kamioni ndaloi dhe dëgjova një grua duke thënë: “Djali im, a e mbarove biznesin?” Ai u përgjigj: “Po”. Ajo tha: “Udhëtim të mbarë”. Zëri tingëllonte i njohur dhe mendoj se ishte “Vera e Laza”, nëna e Zoranit. E përmenda më herët kur theu hundën. Kur kamioni filloi të lëvizte përsëri Vjollca tha, “A e dëgjove atë? Ajo ishte Vera, gruaja e Lazës”. Vjollca e njihte shumë mirë sepse ato u rritën në Suharekë së bashku. Mashkulli që tha: “Po” dukej si Zoran. Nuk jam i sigurt sepse isha shumë e zemëruar dhe e mërzitur por mendoj se ishte ai.

Babai im më tha se një ditë pasi një serb nga Mushtisht u tregonte njerëzve për atë që serbët u bënë shqiptarëve në Suharekës. Unë nuk jam e sigurt për këtë bisedë, por babai mund t’ju tregoj më mirë.

Kam kërkuar burrin tim në kamion por nuk mund ta shihja dhe i thashë Vjollcës: “Ndoshta Nexhati është ende gjallë. “Unë i sugjerova asaj që të hidheshim nga kamioni. Ajo më tha:” Jo ne nuk duhet të kërcejmë sepse kamioni ecte shpejtë por kur ata të na varrosin ne duhet të shpëtojmë. “Unë thashë,” Nëse ata na varrosin, të gjithë këta trupa do të jenë mbi ne dhe pastaj ata do të vendosin dhe mbi ne dhe nuk ka asnjë mënyrë që të jemi në gjendje të dalim. “Unë pashë vajzën time Herolindën afër pjesës së pasme të kamionit të shtrirë dhe përballë saj ishte një zonjë e zhveshur dhe gjithçka që mund të shihja ishte se ajo kishte të brendshme të kuqe. Nuk mund t’i shihja këtë zonjë nga kokë në këmbë për shkak të trupave të tjerë mbi të.

Vjollca më pyeti se si duhet të hidhemi nga kamioni. Unë i thashë asaj jo anash sepse ata do të na shihnin në pasqyre, por nga mbrapa. Kishte një grisje në perden e kamionit në pjesën e pasme, kështu që unë kontrollova nëse ishte dikush që e ndiqte kamionin. Isha aq e plagosur sa nuk e mendoja, thjesht u hodha. Unë e lëndova ballin. Më vonë kuptova se kisha kërcyer në fshatin Malsia E Re dhe isha në rrugën kryesore nga Suhareka për në Prizren.

Një plak që u takova më vonë në Kukës më tha se ai më kishte parë duke rënë nga kamioni dhe ai u tha dy të rinjve që të vraponin dhe të më vendosnin në një makinë. Unë mund t’i dëgjoja ata duke thënë në shqip, “Ajo është e plagosur. Ajo është e plagosur”. Ata më çuan në një shtëpi afër dhe më vendosën në oborrin e shtëpisë dhe një grua vendosi një batanije sipër meje. Këta tre burra folën me me kunatin tim, Xhelal BERISHA në kampin në Kukës. Unë e njoha gruan si dikë me të cilën jam rritur në fshatin Mushtisht, por nuk mund ta mbaja mend emrin e saj.

Të rinjtë më çuan në një fshat tjetër të quajtur Grejkoc ku mora trajtim mjekësor. Ndjeva shumë ftohtë si ethe. Mjeku ishte nga fshati Dushanovë por nuk e di emrin e tij. Më vonë arritën dy vetura të ushtarëve të UÇK-së dhe ata më transferuan në fshatin Budakovë. Doktori që më trajtoi atje më njohu sepse dikur udhëtonim me të njëjtin autobus. Mjeku pyeti kush ishte shkaktar për plagosjen time dhe i thashë, “Shikoni çfarë më bënë serbët. Jo vetëm mua, por ata vranë të gjithë fëmijët e mi.” Ky doktor më qepi krahun dhe vetullën. Ai më trajtoi plagët. Ndërsa isha këtu u takova me babanë dhe nënën time.

Lëndimet e mia janë si më poshtë; një plagë plumbi në shpatullën e djathtë, copëz granate në stomakun tim e cila u hoq kirurgjikisht, por unë mendoj se kam edhe tjera, copëzat e granatës kaluan nëpër kofshën time të djathtë, dhe nëntë plagë të tjera më të lehta në këmbët e mia dhe një në shpinë. Ka shumë copëza të granatave në të gjithë shpinën time, që janë akoma atje. Qepja në vetullën time të djathtë.

Kur ushtarët më morën në Grejkoc, i pyeta nëse do të ndiqnin kamionin që u rrokullisa dhe të zbuloja se ku i varrosnin trupat e familjes sime. Pesë ditë më vonë erdhi një ushtar dhe më tha se kishte dy varre masive në zonën e Lubizhdës dhe se ushtarët kishin shënuar varret. Kohët e fundit zbulova se babai im di për varret, por ai nuk e dinte që edhe unë dija.

Kam qëndruar në Kosovë edhe për për disa javë dhe më në fund kalova kufirin shqiptar në Morinë të martën e muajit maj maj por nuk e mbaj mend datën.

Shumë gjëra të tmerrshme më kanë ndodhur gjatë këtij muaji e gjysmë. Jeta ishte shumë e vështirë dhe kishte shumë pak ushqim. Ne lëvizëm shumë për të shmangur bombardimet e vazhdueshme dhe ishim gjithmonë të rrethuar.

Mbaj mend një ditë të veçantë kur duhet të ecja shumë dhe isha shumë e sëmurë. Ne ishim në një lumë të quajtur Lumi i Vogël i Vraniqit dhe po binte shi gjatë gjithë ditës. Ne qëndruam atje tërë ditën dhe në mbrëmje shkuam në një shtëpi. Të nesërmen hipëm në traktorë dhe shkuam në një lumë afër fshatit Buzhalë. Qëndruam atje për rreth dy javë dhe përjetuam disa ditë shumë të këqija. Shpesh na granatonin dhe mbaj mend që një vajzë 16 vjeç vdiq nga frika. Mbaj mend se edhe disa foshnje vdiqën në atë vend. Vajza e xhaxhait tim (Avdylit) Vjollca KOLGECI u çmend në atë vend. Ajo është njëzet vjeç dhe tani jeton me babanë e saj, por nuk ka mbetur asgjë prej saj.

Kam pasur një ditë tjetër shumë të vështirë, ishte dita që synonim të kalonim për në Shqipëri. Burrat vendosën t’u dorëzohen serbëve dhe ata vendosën një çarçaf të bardhë përpara pjesës së traktorit. Kështu që kaluam fshatrat Buzhalë, Vraniq dhe arritëm në Bukosh ku doli policia serbe që ishte në shkollën e fshatit dhe na ndaloi. Kishte shumë të shtëna dhe granata rreth nesh. Kishte shumë konfuzion dhe policia bërtisnin dhe unë gati pata sulm në zemër. Nuk mund ta duroja më dhe zemra ime po më rridhte. Njerëzit po më hidhnin ujë dhe ajo ditë ishte një ditë shumë e vështirë për mua. Ishte e vështirë si dita kur ata vranë fëmijët e mi. Pastaj një nga policët iu afrua traktorit dhe pyeti se çfarë po bënim këtu. Nëna po më fshihte fytyrën që të mos më njihnin. Nëna ime e njohu policin si mjek nga Mushtishti, me uniformën e një polici të veshur.

Ata filluan të na bërtisnin dhe po kërkonin para dhe ar. Ata u klithën burrave duke pyetur se ku ishte UÇK-ja. Ata morën xhaxhain tim Isuf KOLGECI së bashku me disa nga miqtë e tij i cili po ngiste traktorin. Ata gjithashtu morën disa të rinj dhe të reja dhe i dërguan në shkollë. Kishte shumë të shtëna nga shkolla. Ne menduam se i kishin vrarë. Babai im ishte shoferi i traktorit prapa nesh. Një polic e kapi babanë për krahu dhe i kërkoi para, por babai im i tha që nuk kishte ndonjë sepse ishte në pension. Në traktorin që babai im po voziste ishte një nuse e re Zelfije KOLGEC e cila kishte një fëmijë 2 vjeç nxori 100 DM dhe tha, “Lëre atë të qetë. Unë nuk mund ta drejtoj traktorin.” Ata e lanë babanë tim të shkonte. Të gjitha gratë dhe fëmijët ulëritnin.

Motra e nuses Vlora GASHI, ishte në traktorin tim dhe ajo po qante sepse do ta merrnin. Vlora u pagoi atyre 100 DM në mënyrë që të lirojnë motrën e saj Zelfijen. Më vonë dëgjova se gratë u morën në shkollë dhe u zhveshën dhe paratë e tyre dhe ari u morën dhe pastaj ato u lanë të lirë. Unë pashë shumë gra që dorëzonin plot ar.

Policia kapi një djalë 13 vjeçar nga traktori ynë dhe e vuri n vendin shoferit dhe i tha që do të duhej të voziste. Ai nuk dinte si të ngiste traktorin dhe kështu babai im i tregoi se si. Ai pothuajse e qoi traktorin nga skaji i rrugës në një fazë, por babai im kërceu dhe na shpëtoi. Nusja dinte të ngiste një traktor dhe kështu e mori përsipër.

Kur mbërritëm në fshatin Sopijë ishte një burrë i veshur me një uniformë të gjelbër dhe drejtpërdrejt babai im më tha se ishte nga ai fshat. Ai e pyeti babanë tim ku po shkonim dhe babai im i tha që nuk e dinim. Më pas i tha babait tim të shkonim në Shqipëri dhe nëse ktheheshim ata do të na, “… hiqnin kokën”.

Vazhduam rrugën dhe pas pak mbërriti xhaxhai dhe miqtë e tij, të cilët u morën në shkollën në Bukosh. Ata thanë se burrat e moshuar u lanë të lirë por të rinjtë dhe të rejat u morën në shkollë dhe ata nuk i panë më.

Ne vazhduam për në kufirin shqiptar, duke arritur në Morinë dhe policia serbe na ndaloi dhe na pyeti se ku ishin burrat tanë. Polici më pas tha: “Tani do të të tregoj”. Ai urdhëroi policinë tjetër që të përgatiste armët e tyre dhe na urdhëroi që t’i dorëzonim kartat e identifikimit. Në atë moment njërës nga zonjat e moshuara i ra të fikët dhe policia i hodhi ujë në fytyrë dhe i foli asaj në shqip duke i thënë: “Pse ke frikë? Nuk do të të lëndojmë. Shiko arma nuk bën asgjë”.

Serbët fshinë historinë duke marrë me vete familje të tëra. Ata nuk na lanë as fotografi të fëmijëve tanë. Burrat dhe fëmijët tanë ishin në moshën më të mirë dhe ata nuk donin të vdisnin. Të gjithë burrat tanë ishin të arsimuar, ishin intelektualë dhe kështu të gjithë fëmijët tanë ishin studentë të shkëlqyeshëm. Unë do të doja të kthehesha në shtëpi në Kosovë, por jo nëse ka serbë që jetojnë atje.

Njerëzit më kanë thënë se Vjollca dhe Gramozi mbijetuan dhe janë akoma në Kosovë në fshatin Capacrc. Babai im ka folur me ata një javë pasi ata u hodhën nga kamioni”.

Shyhrete Berisha
17 Maj 1999

Dëshminë e plotë mund ta gjeni këtu.